80. Rocznica Deportacji Żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego do łagrów NKWD w Związku Sowieckim.
17 i 18 października 2024 r. przedstawiciele władz Lublina i województwa lubelskiego, wojska oraz organizacji kombatanckich i patriotycznych, członkowie Stowarzyszenia Środowisko Borowiczan-Sybiraków, społeczność Szkoły Podstawowej nr 1 im. ks. Stanisława Konarskiego w Lublinie, 27. LO im Zesłańców Sybiru, Zespołu Szkół Transportowo – Komunikacyjnych w Lublinie i innych lubelskich szkół oraz mieszkańcy Lublina uczestniczyli w wydarzeniach upamiętniających 80. rocznicę deportacji Żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego do łagrów NKWD w Związku Sowieckim. W tym roku obchody miały wyjątkowo uroczysty charakter i trwały dwa dni, a przebiegały pod hasłem ,,Pamięć przez Pokolenia...":
W przedzień uroczystości 16 października w godzinach przedpołudniowych na Cmentarzu przy ulicy Lipowej oraz Cmentarzu przy Drodze Męczenników Majdanka przedstawiciele młodzieży szkolnej pod opieką pedagogów złożyli kwiaty i zapalili znicze na grobach byłych Więźniów łagrów w rejonie Borowicze – Swierdłowsk. 17 października o godz.10.30 zgromadzeni goście i uczniowie uczestniczyli w otwarciu wystawy artefaktów z łagrów Borowicze i Swierdłowsk w siedzibie IPN- oddział w Lublinie. Goście zostali uroczyście powitani przez Dyrektora lubelskiego oddziału IPN dr Roberta Derewendę oraz Prezesa Stowarzyszenia Środowisko Borowiczan-Sybiraków dr Leszka Czarneckiego, którzy wygłosili okolicznościowe przemówienia. Głos zabrali też przedstawiciele lubelskich władz. Zebrani uczestniczyli następnie w autorskim oprowadzaniu po wystawie przez dr Leszka Czarneckiego. Potem udano się na Plac Zamkowy. Obecni zwiedzili Basztę, gdzie więzieni byli przyszli łagiernicy, złożyli tam kwiaty. Zapalili także znicze pod Tablicą Pamiątkową Borowiczan na Zamku Lubelskim. O godz. 12.30 uczestnicy uroczystośc zgromadzili się przed budynkiem Szkoły Podstawowej nr 1 pod Dębem Pamięci i pamiątkowym obeliskiem. Pani Dyrektor Iwona Pańpuch w swoim przemówieniu podkreśliła:
-
Społeczność Szkoły Podstawowej nr 1 im. ks. Stanisława Konarskiego w Lublinie kultywuje pamięć o Bohaterach i Męczennikach – Borowiczanach-Sybirakach poprzez przekazywanie kolejnym pokoleniom uczniów, rodziców i nauczycieli wiedzy o bolesnym losie Bohaterów narodowych, ich poświęceniu dla Ojczyzny oraz organizację uroczystości rocznicowych, a także ścisłą współpracę ze Stowarzyszeniem Środowisko Borowiczan-Sybiraków. Jesteśmy dumni, że możemy być strażnikami pamięci o Borowiczanach – Sybirakach i dbać o miejsca dla nich ważne – między innymi Pomnik poświęcony Borowiczanom przy ulicy Nowy Świat w Lublinie, pamiątkowy obelisk, przed którym się zgromadziliśmy oraz rokrocznie włączać się w ogólnopolskie obchody rocznicowe. To dla nas zaszczyt, że możemy właśnie w taki sposób prowadzić misję wychowania patriotycznego Szkoły Podstawowej nr 1 im. ks. Stanisława Konarskiego w Lublinie, włączając się w realizację pięknego i trafnego hasła upamiętniania historii narodowej: „Dla pamięci… Ku przestrodze…”.
O godzinie 13.30 w siedzibie Szkoły Podstawowej nr 1 rozpoczęła się konferencja pt. „Jak nieść pamięć o gehennie Borowiczan przez pokolenia: metodyka zajęć lekcyjnych i lekcji muzealnych dotyczących wywózek Żołnierzy AK do łagrów w rejonie Borowicze – Swierdłowsk”. Pani Dyrektor Iwona Pańpuch powitała gości i przedstawiła prelegentów. Na początku wysłuchaliśmy wystąpień Świadków Historii – pani Władysławy Pielach – córki Jana Piskorka, zmarłego w Borowiczach żołnierza AK oraz pani Anny Jóźwik, urodzonej w łagrze Borowicze.
Następnie Pani Dyrektor Iwona Pańpuch wygłosiła prelekcję, w której przedstawiła zebranym, w jaki sposób społeczność Szkoły Podstawowej nr 1 kultywuje pamięć o Borowiczanach poprzez różnorodne działania o charakterze dydaktycznym, wychowawczym i artystycznym. Pani Dyrektor podkreśliła, iż uczniowie z pełną świadomością uczestniczą we wszystkich uroczystościach, spotkaniach, konferencjach związanych z przekazywaniem wiedzy oraz kultywowaniem pamięci o Bohaterach Narodowych. Podkreśliła również, że społeczność Szkoły trzykrotnie miała okazję odwiedzić groby polskich żołnierzy w Borowiczach, Jogle, Szybatowie, Ustie i Opocznie, złożyć tam kwiaty i zapalić znicze, co było ogromnym przeżyciem dla delegacji uczniów, nauczycieli, a także dla niej samej. Na zakończenie Pani Dyrektor zaprezentowała okolicznościowy tomik poezji pt. „Pamiętamy… Borowiczanom w 80. rocznicę deportacji Żołnierzy Państwa Podziemnego do Łagrów NKWD nr 270 Borowicze i nr 531 Swierdłowsk”, w którym znalazły się wiersze uczniów inspirowane historią Borowiczan. Następnie wystąpiła pani Antonina Bonecka (wieloletni doradca metodyczny dla nauczycieli historii miasta Lublin, profesor oświaty) z referatem pt. „Metodyka i metodologia zajęć poświęconych gehennie łagrów”. Kolejnym prelegentem była pani Marta Goździowska-Łubkowska, dyplomowany nauczyciel historii, doradca metodyczny dla nauczycieli miasta Lublin, która zaprezentowała autorski scenariusz zajęć z wykorzystaniem szkolnej ekspozycji muzealnej – „Pamiętamy o Borowiczanach”. Z kolei pani Marta Bednarczuk wygłosiła referat pt. „Problematyka historyczno – filozoficzna egzystencji Borowiczan w sowieckim łagrze w dwóch scenariuszach zajęć z języka polskiego”. Na konferencję licznie przybyli pedagodzy z lubelskich szkół.
18 października o godzinie 9.00 przed Dębem Pamięci i Tablicą Pamiątkową przy ul. Biedronki rozpoczął się uroczysty Apel młodzieży szkolnej z 27 LO im. Zesłańców Sybiru pod przewodnictwem Pani Dyrektor Urszuli Łapińskiej-Łubniewskiej, z udziałem pocztów sztandarowych, w hołdzie Więźniom Borowicz. Złożono kwiaty, zapalono znicze, uczniowie odczytali fragmenty wspomnień Łagierników i odśpiewali pieśni patriotyczne oraz Hymn Sybiraków. Następnie, o godz. 10.30 uczestnicy obchodów przybyli pod Pomnik Borowiczan na Skwerze Borowiczan przy ul. Nowy Świat, gdzie złożono wiązanki i zapalono znicze, przedstawiciele władz i organizacji wygłosili okolicznościowe przemówienia. Odczytano apel pamięci, rozległy sie salwy honorowe. Uroczystość przebiegała z pełnym ceremoniałem wojskowym, oprawę zapewniła 19. Lubelska Brygada Zmechanizowana. Młodzież szkolna odśpiewała hymn narodowy z towarzyszeniem orkiestry wojskowej, zaś uczeń z klasy szóstej Szkoły Podstawowej nr 1 wygłosił wiersz pod tytułem „Chwała Borowiczanom”.
O godz. 12.00 w Kościele pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa odbyła się Msza św. w intencji zmarłych i żyjących żołnierzy PP – więźniów łagrów NKWD i ich rodzin. Na zakończenie dwudniowych uroczystości uczniowie Szkoły Podstawowej nr 1 zaprezentowali program artystyczny, zredagowany i przygotowany specjalnie na tę okazję. Widzowie ze wzruszeniem oglądali prezentację poetycko – muzyczną, zawierającą także fragmenty wspomnień więźniów. Należy podkreślić, że dla uczestników obchodów te dwa wyjątkowe dni były niezwykle ważną lekcją historii, która na zawsze pozostanie w ich pamięci.
A oto adresy internetowe, pod którymi można znaleść informacje oraz fotorelacje z powyższych wydarzeń:
- https://www.fundacja-niepodleglosci.pl/multimedia/2910-80-rocznica-deportacji-zolnierzy-polskiego-panstwa-podziemnego-do-rosyjskich-lagrow
- https://sp1.lublin.eu/szczegoly-aktualnosci/pamietamy-o-borowiczanach-upamietniamy-80-rocznice-deportacji-zolnierzy-panstwa-podziemnego-do-lagrow-nkwd-15860
- https://lo27.lublin.eu/szczegoly-aktualnosci/uroczystosci-upamietniajace-martyrologie-zolnierzy-polskiego-panstwa-podziemnego-15739
- https://lublin.ipn.gov.pl/pl5/aktualnosci/207936,Otwarcie-wystawy-artefaktow-z-lagrow-Borowicze-i-Swierdlowsk-Lublin-17-pazdziern.html
- https://dzieje.pl/wiadomosci/pamiatki-po-zeslancach-z-sowieckich-lagrow-na-wystawie-w-lubelskim-ipn
- https://wiadomosci.dziennik.pl/historia/artykuly/9635848,nowa-wystawa-ipn-wyjatkowe-artefakty-z-lagrow-borowicze-i-swierdlowsk.html
- https://www.lublin112.pl/wystawa-artefaktow-z-lagrow-borowicze-i-swierdlowsk-zdjecia/
Szczególnie polecamy materiał o naszych obchodach wyemitowany przez Panoramę Lubelską w dn. 17.10.2024 o g. 18.30, można go znaleść pod linkiem:
Prezes Stowarzyszenia Środowisko Borowiczan-Sybiraków dr Leszek Czarnecki otwiera uroczystość upamiętniającą 80-rocznicę deportacji Żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego do łagrów sowieckim – 18.10 2024 przed Pomnikiem Borowiczan ul. Nowy Świat w Lublinie